Ho gà là bệnh truyền nhiễm cấp tính do trực khuẩn ho gà thuộc họ trực khuẩn gây ra. Căn bệnh ho gà xảy ra khắp nơi trên thế giới. Bệnh lây theo đường hô hấp, biểu hiện lâm sàng là ho nhiều, thở khò khè và ho gà. Có nhiều biến chứng của bệnh. Nguồn bệnh là bệnh nhân ho gà. Căn bệnh này dễ lây lan nhất trong 1-2 tuần đầu tiên của đợt phát bệnh. Cho đến nay, không có người khỏe mạnh nào được phát hiện có mang vi khuẩn. Bạn hãy cùng tintucgioitre tim hiểu về căn bệnh này để biết cách phòng bệnh nhé!
Mục lục
Triệu chứng
Thời gian đầu mắc bệnh, trẻ có những cơn ho nhẹ. Triệu chứng diễn biến qua 3 giai đoạn:
– Giai đoạn ủ bệnh: Kéo dài 3-12 ngày, thường gặp ở trẻ nhỏ chưa được tiêm phòng.
– Giai đoạn khởi phát (giai đoạn viêm long): Thường kéo dài từ 3-14 ngày, ở trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi thì giai đoạn này thường chỉ kéo dài một vài ngày hoặc không có, với các biểu hiện không điển hình như ngạt mũi, hắt hơi, đau rát họng, dần chuyển thành ho cơn.
– Giai đoạn toàn phát: Kéo dài 1-2 tuần, trẻ nhỏ dưới 3 tháng giai đoạn này kéo dài hơn, xuất hiện những cơn ho gà điển hình, xảy ra bất chợt. Cơn ho điển hình diễn biến qua 3 giai đoạn: ho, thở rít, khạc đờm.
Ho: Trẻ ho rũ rượi thành cơn, mỗi cơn từ 15-20 tiếng ho liên tiếp. Khi ho lưỡi bị đẩy ra ngoài. Ho nhiều làm trẻ thở yếu dần có lúc như ngừng thở, mặt tím tái, mắt đỏ, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt nước mũi.
Thở rít vào : Xuất hiện cuối cơn ho.
Khạc đờm: Các cơn ho có thể kết thúc với sự bài tiết ra nút nhày đặc quánh dính. Sau mỗi cơn ho trẻ bơ phờ, mệt mỏi, có thể nôn, vã mồ hôi, mạch nhanh, thở nhanh. Các cơn ho tăng dần về số cơn và mức độ nặng của cơn trong vòng vài ngày đến 1 tuần và duy trì trạng thái nặng trong vòng vài ngày đến vài tuần.
– Giai đoạn hồi phục, các cơn ho của trẻ ngắn lại, số cơn ho giảm.
Nguyên nhân gây bệnh ho gà
Nguyên nhân chính gây bệnh ho gà là do sự xâm nhập của vi khuẩn Bordetella pertussis đi vào đường hô hấp trên, sau đó khu trú và phát triển ở lông mao biểu mô trụ của đường thanh quản, khí quản. Ở đó vi khuẩn sẽ tiết ra một loại độc tố Pertussis toxin, đây là loại protein độc lực chính đóng vai trò gây bệnh.
Ngoài ra, thời tiết mùa đông thường ẩm ướt, không nóng cũng không lạnh chính là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn Bordetella pertussis sinh sôi và phát triển nhanh chóng.
Đường lây của bệnh ho gà
Khả năng lây lan của bệnh rất cao. Bệnh lây theo đường hô hấp, do vi khuẩn có trong những hạt nước bọt bắn ra từ mũi, miệng bệnh nhân khi ho, hắt hơi trực tiếp sang người lành. Phạm vi lây trong khoảng dưới 3 mét.
Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường xảy ra vào mùa lạnh nhất là mùa đông xuân. Vì trong những ngày thời tiết thường xuyên ẩm ướt không khí không nóng cũng không lạnh chính là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn ho gà sinh sôi và phát triển.
Vi khuẩn ho gà xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp trên rồi sau đó khu trú và phát triển ở thanh quản, khí quản, ở đó vi khuẩn sẽ tiết ra một loại độc tố Pertussis toxin – đây là loại protein độc lực chính đóng vai trò gây bệnh.
Cơ thể nào cảm thụ
Mọi lứa tuổi, giới, dân tộc, vùng địa lý đều có thể bị ho gà, nhưng chủ yếu là trẻ em 1-6 tuổi. Trẻ càng ít tuổi bệnh càng nặng. Sau khi bị bệnh ho gà bệnh nhân có miễn dịch bền vững, rất hiếm khi mắc lại. Bệnh thường xảy ra quanh năm, mang tính lưu hành địa phương.
Bệnh ho gà vẫn tồn tại trên khắp thế giới và có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây.
Biến chứng của bệnh ho gà
Biến chứng thường gặp ở trẻ nhỏ. Viêm phổi là biến chứng thường gặp nhất và dễ gây tử vong, đặc biệt ở trẻ dưới 1 tuổi. Trẻ có thể bị tím tái do thiếu ô-xy trong cơn ho, nôn kiệt sức thường đi kèm theo sau cơn ho.
Tiêm chủng là cách tốt nhất để phòng bệnh
Phòng bệnh ho gà
Phòng bệnh đặc hiệu
Cách hiệu quả nhất để phòng bệnh ho gà là tiêm chủng vắc xin ho gà đầy đủ và đúng lịch.
Lịch tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà cho trẻ em trong tiêm chủng mở rộng:
– Tiêm 3 mũi vắc xin có thành phần ho gà: vắc xin Quinvaxem (DPT-VGB-Hib) tiêm cho trẻ vào lúc trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi.
– Tiêm nhắc lại vắc xin phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván (DPT) cho trẻ lúc 18 tháng.
Phòng bệnh chung
Cần phải cách ly những trẻ bị ho gà trong thời gian ít nhất 4 tuần kể từ khi có cơn ho điển hình. Khi tiếp xúc với bệnh nhân cần đeo khẩu trang, vệ sinh phòng ở, đồ chơi… bằng dung dịch sát khuẩn.
Nguồn: tiemchungmorong.vn